Marco Mertens

“Altijd zoeken naar waar het beter kan” (+ video)

Waarom zouden stallen recht moeten zijn? Raf Winters en Leen Schaeken uit Linde (Peer) kozen ruim tien jaar geleden voor een zogenaamde Roundhouse-stal voor hun Belgisch witblauw. De ronde stal was meteen ook het visitekaartje voor de korteketenverkoop: Roundhouse hoevevlees. Dieren en korte keten vormen op het bedrijf twee aparte takken van dezelfde sport. Beide met dezelfde grondregel: ‘Niets gaat vanzelf.’

“Ik zie mijn beesten graag”, antwoordt Raf op de vraag waarom hij ervoor koos om het kleinschalig vleesveebedrijf van zijn vader opnieuw uit te bouwen. “Ik ben liever tussen mijn dieren bezig dan op het veld, al is wat daar gebeurt ook belangrijk.” Het teeltplan bestaat uit gras, mais en granen. Alle dieren krijgen als basis hetzelfde ruwvoedermengsel. Ook de dieren in afmest krijgen een rantsoen met nog 30% voordroog in. Het krachtvoer wordt op maat gemaakt. Naast gerst van de eigen velden bevat het ook lijnzaadschroot en luzerne. Daarmee willen Raf en Leen zorgen voor een smaakvol stukje vlees voor de klanten. De laatste jaren wordt al het vlees in vleespakketten rechtstreeks aan de klant verkocht.

Vruchtbaarheid is de kanarie

In de stierkeuze spelen gestalte en gewicht uiteraard een rol, maar Raf kijkt evenzeer naar de rug. “De rug is de eerste parameter waar ik naar kijk en voor mij een hard selectiecriterium. Ik zie graag een bespierde rug. Als de rug goed is, zijn de billen dat ook.” Voor de inseminatie kiest Raf voor een combinatie van dekstieren, doe-het-zelf-KI en KI via de veearts-inseminator. “Ik beslis van dier tot dier. Ik heb halsbanden met tochtdetectie om het ideale inseminatietijdstip te bepalen, al is mijn indruk dat het bij vleesvee beter werkt bij koeien dan bij vaarzen. De moeilijke gevallen gaan sowieso naar de veearts-inseminator om gescand te worden. Ik wil weten waar ik aan toe ben. De vruchtbaarheid op het vleesveebedrijf is het belangrijkste om tot een goed draaiend bedrijf te komen. Het is nodig om rendabel te kunnen werken, maar ook de kanarie in de koolmijn. Als niet alle parameters in orde zijn zoals voeder, mineralen of huisvesting, dan zie je dat onmiddellijk terug in je vruchtbaarheid.”

Marco Mer
Hart vasthouden

Zo was Raf tot vorig jaar best tevreden met een tussenkalftijd van ongeveer een jaar en een leeftijd bij eerste kalving van 25-26 maanden. Maar blauwtong gooide op dat vlak vorig jaar veel roet in het eten. “Het eerste wat ons opviel vorig voorjaar was dat de dieren heel lang bleven liggen, al aten ze nog wel goed. Daarna zagen we verwerpingen. Ook bij de kalveren die wel na een normale drachtduur geboren werden, zagen we afwijkingen. Ik heb blauwe lampen gehangen tegen de vliegjes/knijten en deze zijn al een paar weken aan het knetteren. We moeten en willen vaccineren, maar de veearts heeft voorlopig nog geen vaccins te pakken gekregen. Ik hou mijn hart vast voor dit jaar.”

Carbonaathardheid

Raf en Leen waken erover dat de kalveren van bij de start de beste zorgen krijgen. De lat ligt hoog. “Elk kalf voorzien we van 300 gram lgG-antilichamen. Met een refractometer beoordelen we alle biest. Als we niet genoeg biest hebben, geven we biestvervanger bij. Binnen de eerste 24 uur streven we naar 3 tot 5 liter biestopname. Voor ons is het belangrijk dat de kalveren goed leren zuigen om voedingsstoornissen te voorkomen. Via een sonde geven doen we dus liever niet, al hadden we dit jaar soms geen keuze. We hebben een tijd moeten zoeken naar de juiste drinkspenen die het beste werken voor onze kalveren. Ook in het zoeken naar het juiste melkpoeder voor de kalveren hebben we een zoektocht achter de rug. Na veel zoekwerk en diagnoses bleek de carbonaathardheid van ons grondwater wellicht te laag. Met het nieuwe melkpoeder hebben we alvast minder spijsverteringsproblemen bij de kalveren dan vroeger. Zo is het altijd weer zoeken naar hoe en waar we het beter kunnen doen.”

BB

"We moeten en willen vaccineren, maar de veearts heeft voorlopig nog geen vaccins. Ik hou mijn hart vast."

Klimaat en werkgemak

De dieren zitten verspreid over twee locaties, zowel in een gesloten stal, een openfrontstal als de Roundhouse-stal op de nieuwe locatie. Die ronde stal staat er sinds 2013. De boxen zijn ingedeeld als taartstukken. In het midden bevindt zich een centrale ruimte. Van daaruit kan één persoon de dieren verplaatsen, bijvoorbeeld door de behandelstraat en terug naar de boxen. Boven de centrale ruimte bevindt zich een grote opening voor ventilatie. “De stal is heel open, maar toch is er geen tocht in de stal. Naast het werkgemak is het stalklimaat een van de voordelen.”

Marco Mertens
Marco Mertens
Een koe en een stier

De nieuwe stal is een opvallende blikvanger in het landschap, en werd het visitekaartje van het bedrijf. Al het vlees wordt verwerkt in pakketten en rechtstreeks verkocht aan de eindklant in de korte keten. Elke maand worden twee dieren geslacht, telkens een koe en een stier. “We doen het heel bewust zo, zodat mensen het verschil tussen vlees van een koe en een stier leren kennen. Rood vlees is de laatste jaren onterecht in het verdoemhoekje geplaatst, terwijl het vlees van het witblauw een gezond, mager stuk vlees is, dat thuishoort op elk bord. Maar mensen lijken de basiskennis over de voedingswaarde van vlees niet meer te kennen, en dat willen we veranderen.”

Niets vanzelf

Leen helpt Raf mee bij de dieren, maar neemt ook de marketing en de sociale media voor haar rekening. “We willen onze klanten zo goed mogelijk soigneren. We staan op een lokale markt, hebben een klantenkaart, zetten acties op poten … Via Facebook houden we binding met onze klanten, en we sturen ook geregeld mailings uit. Eerst was ik wat aarzelend om telkens opnieuw mailings uit te sturen, maar ze zijn wel nodig. Het is niet voor niets dat zelfs de grote ketens iedere week een folder in de bus laten steken. Voor de korte keten geldt hetzelfde. Ook daar komt niets vanzelf.”